میتوان از آموزش چند رشته ای به عنوان مدلی مهم نام برد در راستای مهیا سازی دانشجویان برای ورود به جهانی پیچیده. میشود اینطور بیان کرد که پذیرش تمرکز دوگانه در هر دو زمینه توسعه دانشگاهی و مشارکت دانشجویان در زمینه پیشروی به سمت جلو مهم و مؤثر میباشند. ما در جهانی زندگی میکنیم که با چالشهای پیچیده و چند وجهی مواجه هستیم و از اینرو آموزش عالی نیاز به این دارد تا دانشجویان را آماده سازد در جهت تفکر فراتر از رشته های تحصیلی تکی و انفرادی. آموزش از منظر چند رشته ای میتواند دانشجویان را مجهز کند به توانائی تحلیل کردن چشم اندازهای گوناگون و مشارکت در همکاری برای رفع مشکلات و پیمودن و بررسی موضوعات ناشناخته. از این طریق نه تنها چشم انداز فکری دانشجویان گسترده خواهد شد بلکه به توسعه مهارتهای مورد نیاز آنها منجر خواهد شد از قبیل روحیه کار تیمی و تفکر انتقادی و همچنین قابلیت انطباق پذیری.
در مقاله ای که با همین عنوان در وبسایت Times Higher Education منتشر شده است به مطلب تهیه و تدوین چهارچوب جامع استراتژی آموزش و تدریس چند رشته ای اشاره شده است به منظور کسب بینش و بصیرت و آگاهی در ارتباط با برنامه های آموزش عالی دانشجویان و اینکه به منظور نیل به این هدف همه چیز با یک تغییر آغاز میشود. در واقع الان مشخص شده است که شاید با آموزش تک رشته ای نتوان برای مشکلات جهان حقیقی راهکارهای مناسب پیدا کرد. اما معلمین و اساتید بهتر است تا نقشی دوگانه را ایفا نمایند هم به عنوان کارشناسان در حوزه آموزشی و تحصیلی و آکادمیک خود و هم به عنوان حامیان و پشتیبانان یادگیری تعاملی و جامع. مفاهیمی از قبیل تمرکز و توجه مضاعف و دوگانه بر روی توسعه دانشگاهی و همچنین مشارکت دانشجویان مورد تاکید قرار میگیرند. این برنامه هدایت کننده و راهنمای کارکنان دانشگاهها از طریق یک فرآیند تدوین شده میباشد که ترکیب کننده یادگیری و آموزش در کنار طراحی دوره ها با همکاری و تعامل است.
نقش کارگاههای دانشگاهی را نمیتوان در این زمینه دست کم گرفت. این برنامه مستلزم این است که اعضاء در یک دوره فشرده کارگاه آموزشی شرکت کنند که در آن به کسب تجربه در حوزه فرآیندهای چند رشته ای همت گمارند که بعدا به دانشجویان آموزش خواهند داد. این تجربه و استراتژی به تقویت بیشتر درک طراحی دوره های چند رشته ای منجر خواهد شد. در این برنامه ها اساتید در گروههای گسترده و متنوع تقسیم بندی میشوند براساس تجربیات و صفات فردی در رشته های تحصیلی و در کنار یکدیگر از رشته های مختلف تیم و کارگاه آموزشی خود را تشکیل میدهند. آنها سپس با تعامل با یکدیگر به ادغام چندین چشم انداز و روش آموزشی در متون تحصیلی جهت رفع مشکلات میپردازند. براساس این مقاله اصول کار بر روی چهارچوبی متشکل از شش ستون و محور میباشد. اینها به منظور اطمینان از یکنواختی و ثبات در روشهای آموزشی و تدریس در دوره های تحصیلی میباشند. به معلمین و اساتید اجازه داده میشود تا بر روی یافتن و شناسائی مشکلات حقیقی و همچنین محتوا و دانش و معلومات مرتبط تمرکز داشته باشند.
در اولین گام در راستای برنامه های آموزشی چند رشته ای بایستی تا ادغام دانش در موضوعات و رشته های مختلف مورد تشویق قرار گیرد. تیمهای دانشگاهی در همکاری و تعامل با یکدیگر به طراحی و تدوین دوره های مقطع کارشناسی پرداخته و از چشم انداز و دانش و بصیرت ویژه از رشته های خود بهره میجویند. دانشجویان نیز به نوبه خود مشارکت میکنند در رفع و حل مشکلات پیچیده که مستلزم تحلیل و ارزیابی چند رشته ای میباشد. در گام بعدی میتوان از یادگیری و فراگیری مبتنی بر مشکلات نام برد و اینکه گروههای دانشگاهی به انتخاب مشکلات ساختاری و تحصیلی پرداخته و به عنوان موضوعات و مطالب عمده در دوره های خود به آنها میپردازند. این برنامه ها معرفی کننده استراتژیهایی از تحلیل و تفکر در زمینه دوره ها و همچنین شتاب بخشیدن به روشهایی هستند در جهت هدایت و راهبری برنامه ها و این فرآیند. همچنین دانشجویان بعدا بر روی بازخوردهای رشته های مختلف کار میکنند به منظور رفع این مشکلات و چالشها. تشویق و ترغیب آکادمیک نیز از اهمیت بالایی برخوردار میباشد و ضروری است برای حفظ مشارکت در دانشگاه از پنج آیتم و بخش مهم استفاده شود.
آنها عبارتند از تقویت کردن و حمایت و اینکه دانشجویان در محیط یادگیری خود دارای کنترل باشند و دیگری کاربردی و مفید بودن است و اینکه تقویت کردن روحیه و اعتماد به نفس و اینکه رشته تحصیلی مرتبط با جاه طلبیها و آرزوها و اهداف آینده باشند. موفقیت نیز تاکید دارد بر روی ترویج کردن این اعتقاد که دانشجویان قادر هستند تا به اهداف و آرزوهای چالشی ولی در عین حال دست یافتنی برسند و تلاشها و پایداری خود را افزایش دهند. در وهله دیگر علاقه است که برجسته کننده ارزش مشارکت آموزشی و روشهای آن است و اینکه جلب کننده توجه و کنجکاوی دانشجویان باشد. در انتها عطوفت و مهربانی و مراقبت است که تدوین کننده اهمیت انگیزشی دانشجویان است که این احساس را داشته باشند از سوی اساتید و دیگر محصلین مورد حمایت قرار میگیرند و در نهایت یک محیط مثبت یادگیری شکل میگیرد. دانش و آگاهی از روحیه کار تیمی نیز در این رابطه مورد بررسی قرار میگیرد و این برنامه تاکید دارد بر روی دینامیک و پویائی دوره های چند رشته ای. تعامل و همکاری با دیگر همکلاسیها و اساتید در رشته های متنوع و مسایل روانشناسی و انسجام دوره ها نیز حائز اهمیت هستند.
تمرینات مبتنی بر کار تیمی و همکاری و درک متقابل و تعامل با دیگر همتایان و درخواست و ارائه بازخورد همگی در این دوره ها گنجانده میشوند. در واقع از طریق ایجاد و تقویت کار تیمی روحیه جامعه و اجتماع و گروه و حمایت و تعلق داشتن شکل میگیرد در این دوره ها و کارگاههای آموزشی و به جای صرفا تاکید بر روی یک رشته دانشجویان فرامیگیرند تا بر روی دوره های چند رشته ای متمرکز شوند. در انتها به مورد خیلی مهم مدیریت دغدغه و استرس میتوان اشاره داشت چون دوره های چند رشته ای عموما تمایل دارند تا قدری فشرده و دشوار باشند. در این دوره ها آموزش داده میشود فعالیتهای کوتاه مدت با برنامه ریزی مناسب در خلال دوره های طولانی و زمانبر به منظور مدیریت و کاهش استرس و خستگی. معلمین و اساتید فرا میگیرند تا تعادلی ایجاد کنند بین فعالیتهای تحلیلی و اجتماعی و از این طریق و با جابجائی بین کارهای دشوار ذهنی و فکری و شناختی و فعالیتهای اجتماعی تعامل و بهره وری را بهبود بخشند.