در زمینه انتخاب رشته تحصیلی به ویژه در دانشگاه و همچنین در رده پایین تر در دبیرستان پس از اتمام دوره آکادمیک راهنمایی میتوان از مشاوره یک فرد یا مؤسسه دلسوز و با تجربه کمک گرفت تا با توجه به استعدادها و مهارتهای داوطلبین و متقاضیان به آنها بهترین مشاوره و راهنمایی را ارائه داد. مسلما شما نیاز به این دارید تا با پرداخت مبلغی از چنین راهنماییها بهره مند شوید. صرفنظر از اینکه اصولا به این خدمات و بسته های کمک آموزشی و تحصیلی نیاز میباشد یا خیر به نظر شما به چه ویژگیهایی میتوان در چنین مشاورین اشاره داشت؟ آیا سن و سال و تجربه آموزشی آنها در مدارس و دانشگاه صرفا میتواند به عنوان بهترین معیار و محک جهت اعتماد به آنها مورد استناد واقع شود؟ در این مقاله قصد داریم به برخی از چنین ویژگیها اشاره داشته باشیم.
در مقاله ای که در نشریه Entrepreneur نوشته شده است به مواردی اشاره شده که به خاطر سپردن و کاربرد آنها میتواند در این زمینه سودمند باشد. در ابتدا با این مطلب شروع میکنیم که همه مشاورین تحصیلی در زمینه انخاب رشته دقیقا مانند یکدیگر نیستند و با توجه به خیل عظیم چنین مشاوران و شرکتهایی در بازار رقابتی میتوان اظهار داشت که شما بایستی تا نسبت به آنها اعتماد داشته و برای خدمات مشاوره نسبت به مبلغی که به آنها پرداخت میکنید در زمینه آینده تحصیلی و زندگی خود و یا فرزندتان دارای اطمینان خاطر باشید. میتوان به نکات و راهکارهایی اشاره داشت در زمینه جستجو و یافتن مشاورین دلسوز و با تجربه و مناسب. بسیاری از مشاورین تحصیلی و اینگونه شرکتها که در زمینه پذیرش دانشگاهی به ارائه مشاوره مشغول میباشند عموما در چندین رشته فعالیت دارند از قبیل رزومه نویسی و همچنین آماده و مهیا ساختن داوطلبین برای جلسات مصاحبه دانشگاهی.
همچنین برخی اوقات آنها در زمینه کاریابی نیز در کنار فعالیت به عنوان مشاور انتخاب رشته تحصیلی و آکادمیک مشغول میباشند. اما در سالهای اخیر حوزه ورود به دانشگاه پس از فارغ التحصیلی از دبیرستان به قول معروف بسیار رقابتی شده است و همه ساله میلیونها نفر برای ورود و ادامه تحصیل در دانشگاه تقاضا میدهند و در سال دو هزار و بیست و سه نیز چنین بود و در خیلی از کشورها حدودا سی درصد افزایش تعداد متقاضین ورود به دانشکده ثبت شد. با توجه به چنین بازار و فضایی میتوان به نقش مهم و تاثیر گذار مشاورین تحصیلی اشاره داشت که با ارائه راهکار خود میتوانند در واقع مسیر زندگی دانشجویان را دستخوش تغییر نمایند. در برخی کشورها حتی رقم درخواستی آنها بسیار زیاد میتواند باشد. اما میشود به نکاتی در نگارش تقاضانامه دانشگاهی از سوی آنها و توجه به مواردی همچون نکات گرامری اشاره داشت و اینکه افراد حرفه ای دارای نگاه فراتری نسبت به اینگونه موارد هستند.
برخی صفات و ویژگیها میباشند که میتوانند تمییز دهنده و وجه اختلاف بین مشاورین دانشگاهی ممتاز و برجسته و افراد عادی و متوسط باشند. میتوان در این زمینه به داشتن قابلیت تاثیر گذاری بر روی دانش آموزان و همچنین دیدگاهها و اشتیاق آنها در زمینه آگاهی و معلومات و علاقه محصلین در زمینه انتخاب رشته اشاره داشت. در وهله نخست یک مشاور تحصیلی بایستی بتواند بر روی استراتژیها و تکنیکهای تقاضای دانشگاهی محصلین و دانش آموزان به نحوی مثبت مورد تاثیر داشته و آنها را مورد ارزیابی و خطاب و بررسی قرار دهد. مثلا در زمینه ادامه تحصیلات آموزش عالی در مقطع فوق لیسانس یا همان کارشناسی ارشد تهیه کردن و فراهم آوردن لیستی از علاقمندیها و مراکز ارائه تحصیلات و واحدهای دانشگاهی حائز اهمیت است. شاید پس از بررسیهای نخستین علاقمندیهای دانش آموزان به شک و تردید و واقع بینی تبدیل شود و اینکه ممکن است پس از ارسال تقاضانامه درخواست پذیرش آنها مردود اعلام شود.
یک مشاور تحصیلی مجرب حتی به ریز نمرات تحصیلی در طی سالهای دبیرستان متقاضیان دقت و توجه میکند. در واقع حتی احساس قبول نشدن در دانشگاه میتواند تاثیر منفی بر روی اعتماد به نفس دانشجویان و محصلین بگذارد. حتی فکر اینکه در بین هزاران نفر از داوطلبین درخشید نیاز به تمرکز و ارزیابی دقیق دارد. میتوان آثار این نوع دغدغه را کاهش داد از طریق تحلیل صحیح نقاط قوت و ضعف دانش آموزان و اینکه حقیقتا دستاوردها و قابلیتهای آنان را به نحو واقعی و صحیح تشخیص داد. در این صورت در حین پر کردن فرمهای انتخاب رشته علیرغم وجود برخی نمرات و درصدهای ضعیف میتوان به بهترین شکل درخواست ادامه تحصیل داد و دانشگاههای مورد نظر را تعیین نمود. بایستی تا کارشناس تحصیلی به محصلین این اطمینان را بدهد که در تعیین و پیدا کردن مسیر صحیح و درست موفق بوده اند و دچار اشتباه نشده اند. شاید بهتر باشد تا آن دانشگاه رویایی را از ذهن خارج کرده و واقع بینانه تصمیم گرفت و عمل کرد چون این توجه ویژه میتواند محدود کننده باشد.
از طریق تحقیقات گسترده میتوان به گسترش دامنه انتخابها عمل کرد و چندین دانشگاه هدف را شناسایی و از طریق آنها درخواست پذیرش داشت. در واقع با شور و اشتیاق فراوان و کارنامه نمرات که گرچه شاید برخی نمرات و معدل پایین هم در بین آنها وجود داشته باشد میتوان انتخابهای تحصیلی صحیحی را انجام داد. در حقیقت میتوان به دانش آموزان اینگونه بیان نمود که شک و تردید و دغدغه بخشی از این فرآیند تحصیلی و پذیرش میباشند اما هرگز نباید تسلیم تردید و شک و دو دلی و یاس شد. به جای آن, محصلین در کنار مشاورین تحصیلی میتوانند یاس و ناراحتی و عدم اطمینان را خنثی نموده و اعتماد به نفس خود را باز یابند. عامل مهم دوم که در اینجا میتوان به آن اشاره داشت چک و کنترل کردن پارامترها و عوامل حقیقی و مبتنی بر واقعیت روز جامعه میباشد. در واقع بایستی واقع بین بود و دانش آموزان و محصلین بایستی صرفا به دنبال یک راه حل و میانبر سریع نباشند. آنها بایستی شنونده های خوبی نیز بوده و نسبت به اهداف و جاه طلبیهای خود واقف باشند و آنها را به واقعیت تبدیل نمایند.
دانشجویان بیشتر تمایل به این دارند که از یک متخصص راهنماییهای عملی دریافت کنند نسبت به خوشبینی غیر حقیقی. همانگونه که قبلا عرض شد, چنانچه در بین نمرات دبیرستان و کارنامه ها و معدل برخی نمرات پایین هم وجود دارند, به جای خوشبینی قلابی و الکی بایستی این چالش را به فرصت تبدیل نمود. میتوان مصمم بود تا بر مشکلات غلبه کرده و دلایل کسب آن نمرات ضعیف را ریشه یابی نمود و به این ترتیب در دیگر دروس نمرات بالاتری کسب کرد. در واقع یک مشاور بایستی در کنار داوطلب تحصیلات عالی به ارائه و ترسیم یک تصویر حقیقی و معتبر از قابلیتها و ضعفهای محصل اقدام نماید و آنها را به نحو نهادینه مورد تحلیل قرار دهد. همچنین بایستی تا به ویژگیهای منحصر به فرد هر یک از داوطلبین و متقاضیان در حین فرآیند درخواست انتخاب رشته و دانشگاه توجه نمود. در گام بعدی یک مشاور نیاز به این دارد تا در زمینه و رشته های مورد علاقه و اشتیاق دانش آموزان دارای تبحر و دانش و معلومات و آگاهی وسیعی باشد.
در زمینه مشاوره و انتخاب رشته تحصیلی و دانشگاه مورد نظر نمیتوان صرفا بر یک راه حل برای کلیه داوطلبین تکیه کرد. هزاران داوطلب و دانشجو مسلما دارای فراوان نکته و ظرایف بوده و طبیعتا نمیتوان در همه زمینه های تحصیلی صاحب نظر بود. به همین دلیل بایستی تا در زمینه های مشاوره و تحصیلی نیز دارای تخصص بود. به عنوان مثال دانش آموزی که قصد ادامه تحصیل در زمینه اقتصاد و علوم مالی را دارد بهتر است در جستجوی مشاوری با آگاهی در همین حوزه باشد. به همین دلیل است که شاید ارائه تعدادی راهکار کلی و عمومی به همه داوطلبین و متقاضیان ادامه تحصیلات آموزش عالی چندان سودمند نباشد. از آنطرف تقریبا غیر ممکن است که بتوان به همه دانش آموزان با زمینه تحصیلی گوناگون و علاقه تحصیلی متفاوت توجه و راهکارهای منحصر به فرد ارائه داد که آنها شایستگی آنها را دارند صرفنظر از اینکه چه تعداد مشاورینی را میتوان در محیط پردیس دانشگاهها پیدا کرد و به همین دلیل است که شرکتهای تخصصی در زمینه ارائه مشاوره تحصیلی روز به روز بر تعدادشان افزوده میشود و آگاهی و بصیرتی که به دانشجویان ارائه میکنند میتواند بسیار راهگشا باشد.